Duurzame biobrikettenfabrikant popelt om te starten op Maasvlakte

“Wij concurreren graag met offshore wind!” CEO Andy Piers van River Basin Energy, een startup bedrijf dat getorreficeerde houtpellets maakt, popelt om te beginnen met de productie van dit geroosterd hout op de Maasvlakte. Opdat kolencentrales dit kunnen (mee)stoken en om van Rotterdam een Europees knooppunt te maken in de overslag van biomassabrandstof. Alleen de Brusselse bureaucratie gooit nog roet in het eten, aldus de Brit.

– Waar staat River Basin Energy (RBE) nu met de productie van getorrificeerde biomassa?
Piers: “In Wyoming in de VS hebben we sinds 2008 een semi-commerciële proeffabriek met een productie van enkele honderden tonnen per jaar. Hoeveel precies kan ik om concurrentieredenen niet zeggen, maar we zijn het laboratoriumstadium ruimschoots gepasseerd. Punt is dat niet alleen wij zelf, maar de hele biomassa-industrie nog verder moet uitgroeien tot een volcontinu bedrijf. Daarom werken wij nu aan een fabriek op de Maasvlakte. Met ‘Project Bioforce’ op het terrein van en samen met EMO (Europees Massagoed Overslagbedrijf) hebben we in Rotterdam de optie om onze productiecapaciteit enorm te vergroten, zodat kolencentrales kunnen overschakelen op getorreficeerde biomassa. Ons project zit precies tussen de centrales van Engie en Uniper in. Engie is, met haar onderzoekscentrum Laborelec, ook partner in het project. En dat wij te gast waren bij de opening van de Maasvlakte 3-unit van Uniper, toont dat we ook goede contacten hebben met dat bedrijf.”

– Wanneer komt de fabriek op de Maasvlakte in bedrijf?
“Alle vergunningen zijn rond, de belangrijkste onderdelen zijn in productie. Een aantal key componenten moeten nog worden besteld, maar dan kan de bouw beginnen. Het EIT (Europees Instituut voor Innovatie en Technologie) zei, via KIC InnoEnergy ook een lening van 5,5 miljoen euro toe. Maar komt met dat geld heel langzaam over de brug. Iedere kostenpost ligt er onder een vergrootglas en regels worden gaandeweg weer aangepast, dus dat werkt enorm vertragend. Om die reden zijn wij ook op zoek gegaan naar alternatieve financieringsbronnen en hopen wij in september te kunnen beginnen met een flinke productie. Niet meteen genoeg om centrales volledig te kunnen laten overschakelen op 100% duurzaam, maar voldoende om deze vertrouwd te laten raken met dit nieuwe en volledig duurzame alternatief voor kolen.”

– Wat bepaalt het succes van het project op de Maasvlakte?
“Met ons project op de Maasvlakte gaan wij aantonen dat RBE’s getorreficeerde biomassa een 100% duurzaam alternatief is op kolen. Het maakt een volledige conversie van een kolencentrale op getorreficeerde biomassa mogelijk, met gebruikmaking van de bestaande, logistieke infrastructuur. Logistiek is een belangrijk element in de keten, dus de aanvoer van voldoende biomassa van elders naar de haven tegen de juiste kosten staat centraal. Het hout dat we voor torrefactie gebruiken, komt van de houtverwerkende industrie en die zit niet in dit geïndustrialiseerde deel van Europa maar vooral in het noorden van Scandinavië en in Rusland en Roemenië. Wij hebben biomassa gecontracteerd in de VS, Scandinavië, met nog opties in een aantal andere landen. Dus we hebben de mogelijkheid om snel onze productie op te voeren naar miljoenen tonnen per jaar. Met EMO hebben we daar al afspraken over. Zelfs als de productie op de Maasvlakte niet van de grond komt en de fabriek uiteindelijk elders komt te staan, dan wordt EMO een biomassa-hub voor dit deel van Europa.”

– Wat zijn de voordelen van getorrificeerde houtpellets vergeleken met gewone houtpellets?
“Getorreficeerde pellets hebben een veel hogere energiedichtheid, 22 gigajoules per ton tegen maximaal 17 gigajoule(GJ) per ton voor gewone pellets. Met 22 GJ per ton zitten onze pellets ook heel dicht aan tegen de 25 GJ per ton van kolen, dus in een kolencentrale kun je onze biomassa zo meestoken zonder dure aanpassingen aan de centrale. Tegelijkertijd is de CO2-footprint van getorreficeerde biomassapellets of briketten maar een procent of drie van die van kolen en de helft van die van gewone houtpellets. En onze productiekosten per GJ zijn dankzij ons gepatenteerde proces ook lager dan van gewone pellets. Een belangrijk logistiek voordeel is dat je de pellets buiten kunt opslaan net als kolen, terwijl gewone houtpellets niet nat mogen worden en dus vervoer, overslag en opslag vergen die veel meer kost.”

– River Basin Energy mikt op bijstook in kolencentrales op de Maasvlakte, maar het is niet uitgesloten dat die vervroegd dicht gaan?
“Dat risico bestaat, maar waarom zou je een gloednieuwe centrale, die tot de meeste efficiënte centrales van de wereld behoort, slopen als je die met getorreficeerde biomassa kan veranderen in een 100% renewable asset? Technisch hebben wij dat morgen op de Maasvlakte voor elkaar, zonder grote extra investeringen. En met alle zekerheid is de energie van zo’n centrale dan alles bij elkaar en zonder SDE+ goedkoper dan die van windmolens op de Noordzee. Daarom zeg ik ook: wij concurreren graag met offshore wind. Bovendien, al zet je het hele deel van de Noordzee van Nederland vol windmolens, dan nog dek je daarmee de energiebehoefte van het land – die voor een groot deel uit warmtevraag bestaat – lang niet af. Dat lukt alleen met een breed palet van technologieën. Helaas wordt die realiteit vaak uit het oog verloren in de publieke discussies.”

– Speelt de lage prijs van kolen u parten?
“De lage kolenprijs in combinatie met de lage CO2 prijs maakt dat het gebruik van getorreficeerde biomassa een duurder alternatief is. Echter, de verwachtingen zijn dat de CO2-prijs in de nabije toekomst sterk zal stijgen en fossiele brandstoffen een halt toe worden geroepen. Daardoor zal de vraag naar duurzame alternatieven als getorreficeerde biomassa sterk stijgen. Ook de staal- en cementindustrie kijken nu voor hun energie uit naar duurzame opties, omdat de prijs van kolen en CO2 ook weer kan gaan stijgen. Daar zijn we nu dus ook gesprekspartner.”