Het akkoord voor de gebouwde omgeving in tien punten

De opgave voor de energietransitie in de gebouwde omgeving is complex, door de grote diversiteit aan huishoudens én aanbieders. Desondanks biedt het plan een goede basis voor werken naar een CO₂-vrije gebouwde omgeving in 2050. Daarvoor is langjarig stabiel overheidsbeleid nodig om de markt uit te dagen, innovatie te stimuleren en de consument te prikkelen.

Energiebelasting in gebouwde omgeving

Cruciaal is de voorgestelde stapsgewijze schuif in de energiebelasting op gas en elektriciteit. Beide worden straks gelijk voor CO₂-uitstoot belast: gas in 2030 20 ct/m³meer en elek­triciteit 6,5 ct/kWh minder.

No-regret maatregelen

Het plan kent een snelle start met onder andere no-regret maatregelen (zoals isoleren) en uitvoeren van de meest kansrij­ke plannen uit de Aedes-routekaart. Ook komt er een wijkaanpak, waarin alle gemeenten in 2021 per wijk aangeven wat het meest kosten­effectieve alternatief is voor aardgas.

Woonlastenneutraliteit

Tot slot is het plan ambitieus over kostenreductie. Voldoende opschaling, innovatie en financieringsarrangementen moeten leiden tot stevige kostenreductie en een woonlastenneutrale aanpak. Diverse partijen, waaronder Energie-Nederland, en diverse onderzoeken betwijfelen of woon­lastenneutraliteit haalbaar is.

Het akkoord voor de gebouwde omgeving in tien punten:

1. Snel beginnen

   Dat betekent: aardgasvrije nieuw­bouw per 1-7-2018; stimuleren no-regret maatregelen (zoals isoleren); Aedes routekaart/aanbod warmte­bedrijven (in 2019 10.000, in 2020 15.000, in 2021 25.000 bestaande woningequiva­lenten op warmte).

2. Er komt een wijkgerichte aanpak

   Wijk voor wijk aan de slag. Met de regie bij de gemeen­ten wat leidt tot een plan voor elke wijkin 2021. Tempo van 50.000 wonin­gen verduurzamen in 2021 naar 200.000 in 2030. Er komt een afwegings­kader dat helpt bij de keuze voor het meest kosteneffectieve alternatief voor verwarmen met aardgas..

3. Participatie

   Belangrijk voor zo’n complexe opgave. Denk aan hoe gemeen­ten tijdig inwo­ners, marktpartijen en netbeheerders betrekken; ruimte voor lokale initiatieven, etc.

4. Verduurzaming gebouwde omgeving kan nagenoeg woonlastenneutraal
   

   Dat zou haal­baar zijn met voldoende opschaling/in­no­vatie die tot stevige kostendaling leidt en met goede financiering (o.a. gebouwgebon­den financiering) met lange afschrijftermijnen.

5. Financiering: belasting en subsidie
   

   Schuif in de ener­giebelasting: gelijke belasting voor elektriciteit en gas qua CO₂-grondslag. Gas tot 2030 in stappen 20 ct/m³duurder; elektriciteit 6,5 ct/kWh goedkoper. Dit najaar wordt onderzocht hoe continuering van de SDE+/ISDE of andere instrumenten bij kunnen dragen.

6. Financiering door marktpartijen
   

   Gebouw gebonden financiering is een belangrijk instru­ment, waar nog wel wetgeving voor nodig is. Er wordt beperkt ingezet op uitbouw van be­staan­de arrangemen­ten (zoals hypotheek, energiebespaarlening).

7. Normen voor gebouwen en installaties
   

   Normering wordt in principe gebaseerd op daadwerkelijk verbruik (kWh/m²). Er zijn nog geen concrete Er is een opening voor ook kunnen alloceren van duurzame warmte.

8. Reduceren warmtevraag en ontwikkelen duurzame warmtetechnieken
   

   Goed isoleren (vaak is dat een no-regret maatregel) en doorontwikkelen van warmtetechnieken (collectieve en indivi­dueel) zijn beide nodig. De warmtebedrijven hebben aangeboden vanaf 2025 jaarlijks 80.000 woningequivalenten op warmtenetten aan te sluiten.

9. Veel meer groen gas, geothermie en aquathermie
   

   Het gasnet blijft in veel wijken tot na 2030 gewoon nodig. De verwachting is dat in 2030 circa 2 miljard m³duurzame gassen nodig zijn. Geothermie groeit van 3 PJ nu naar 50 PJ in 2030 en 200+ PJ in 2050. De potentie voor aquathermie is 80-120 PJ (25-40% van de warmtevraag in de gebouwde omgeving). Voor geo- en aquathermie is steun nodig van de overheid om technieken verder te onderzoeken en te ontwikkelen.

10. Vijf innovatieprogramma’s
    

    Eén van deze innovatieprogramma’s is een programma voor duurzame gassen.