Houd commerciële warmteactiviteiten buiten het netwerkbedrijf

Reactie Energie-Nederland op ACM-advies over rol netwerkbedrijf bij warmte 

Energie-Nederland onderschrijft de analyse van ACM dat een uitbreiding van commerciële warmte-activiteiten van het netwerkbedrijf alleen kan door deze activiteiten buiten het netwerkbedrijf te plaatsen. ACM stelt dat dit risico’s wegneemt die zich wel voordoen wanneer de activiteiten van een netwerkbedrijf worden uitgebreid met pro­duc­tie, handel en levering van warmte. Energie-Nederland is blij met deze oplossingsrichting en het advies van ACM, omdat dit verstoring van het gelijke speelveld op de warmtemarkt voorkomt. Verstoring zou leiden tot een stilvallen van private investeringen in warmtenetten. De oplossing die de ACM aandraagt is werkbaar, relatief eenvoudig te organiseren en gewoon mogelijk binnen bestaande wetgeving.

Op verzoek van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) advies uitgebracht over de mogelijke uitbreiding van de taken van netbeheerders of net­werkbedrijven als integraal warmtebedrijf op de warmtemarkt, dus inclusief productie, handel en levering. Op 26 maart 2020 publiceerde ACM dit advies op haar website.

Belang gelijk speelveld
ACM concludeert dat het bij de concurrentie om de warmtemarkt van belang is dat alle publieke en private partijen zowel juridisch als feitelijk gelijke mogelijkheden hebben om door een gemeente te worden aangewezen. Ook concludeert zij dat netbeheerders niet verantwoordelijk kunnen zijn voor integrale warmtevoorzieningen, omdat dit de onafhankelijke positie van de netbeheerder aantast en in strijd is met het Europese recht. Energie-Nederland onderschrijft deze conclusies en vindt dat in het belang van een betaalbare transitie moet worden vastgehouden aan het gelijke speelveld in de energiemarkt.

Energie-Nederland is van mening dat het zelfs onder strikte voorwaarden onmogelijk is om een gelijk speelveld te realiseren tussen een netwerkbedrijf en andere warmtebedrijven. ACM concludeert ook dat zij daar zorgen over heeft. Het vergt in haar ogen zeer strikte voorwaarden en regulering over transparan­tie en kostentoedeling. Alleen onder die strikte voorwaarden is volgens de ACM de onafhankelijkheid van het netbeheer verzekerd, de leveringszekerheid van elektriciteit en aardgas geborgd en wordt voorkomen dat kruissubsidies naar en bevoordeling van andere onderdelen van het netwerkbedrijf plaats kan vinden. Aan deze voor­waar­den zijn in de prak­tijk veel risico’s verbonden. ACM vraagt zich dan ook af of onder deze strikte voorwaarden de voordelen van een integrale warmteverantwoordelijkheid van netwerkbedrijven opwegen tegen de nadelen. Het leidt tot een complexer toezicht en een verzwaring van de toezicht­lasten voor de be­tref­fende bedrijven en de ACM. De belangrijkste notie van ACM is haar verwachting dat de genoem­de risico’s ook met een aanvullend pakket aan maatregelen niet volledig en effectief zijn te mitige­ren, omdat ACM hoe dan ook maar in beperkte mate “onder de motorkap” van alle bedrijfsonderdelen van het netwerkbedrijf, inclusief de netbeheerder, kan kijken (zie pagina 13 van het advies).

Benut zo veel mogelijk kennis en innovatiekracht
Het advies van ACM heeft betrekking op de integrale warmteketen. Dat wil zeggen; niet alleen transport en distributie, maar ook de productie, levering en handel van warmte. Energie-Nederland wijst erop dat samenwerking op het gebied van transport en distributie tussen warmtebedrijven en netwerkbedrijven al tot de mogelijkheden behoort binnen de huidige wetgeving. Waar nodig of gewenst, zoeken warmtebedrij­ven die samenwerking op, zoals ook blijkt uit de huidige praktijk.
Energie-Nederland vindt het belangrijk dat die praktijk wordt doorgezet, zodat zo veel mogelijk kennis en innovatiekracht voor de toekomstige warmtemarkt wordt benut. Zie daarvoor ook de eerder gepubliceerde ‘leidraad voor een transparante en toekomstbestendige organisatie van warmtenetten’.