Arjan Lucius, Grondlegger van Junior Energiecoach: “Kinderen zijn de motor voor verandering, ook bij verduurzaming in huis”

Junior Energiecoach is aan een opmars bezig! Dit “feel good-project voor gezinnen”, zoals grondlegger Arjan Lucius het zelf noemt, start dit najaar voor de vierde keer. Inmiddels lopen al meer dan 750 junior energiecoaches in huizen rond die samen met hun ouders aan de slag zijn gegaan met energiebesparing. Energie-Nederland sprak met Arjan over het gedachtegoed, dat overigens naadloos aansluit bij de Laagdrempelige Energietransitie; en succes van het format: “Ook groene koplopers hebben nog  gloeilampen in huis”.

Junior Energiecoach is een spel voor gezinnen, waarbij ze 5 weken lang op een laagdrempelige wijze bezig zijn met energiebesparing in huis. Het spel laat kinderen en ouders vooral ervaren dat bezig zijn met energiebesparing niet complex is maar eigenlijk heel eenvoudig en vooral leuk! Verduurzaming in de gebouwde omgeving wordt nogal eens als ingewikkeld en duur ervaren wat bewoners tegenhoudt om aan de slag te gaan.
Dit spel is erop gericht om mensen in beweging te krijgen.

Na de nodige ervaring opgedaan te hebben met het thema duurzaamheid binnen overheden en adviesbureaus startte Arjan Lucius 6 jaar geleden als zelfstandige. Inmiddels besteedt hij al zijn tijd aan de verdere ontwikkeling van Junior Energiecoach.

Hoe ontstond het idee eigenlijk?
“Zo’n 2 jaar geleden viel mij op dat projecten om scholen te verduurzamen vaak tijdens vakanties plaats vinden. Begrijpelijk op zich vanwege de overlast die verbouwingen geven. Maar ook een gemiste kans omdat je een communicatiemoment mist richting kinderen en ouders. Ook zag ik dat er leskits aanwezig zijn op school en dat er les gegeven wordt over duurzaamheid, maar dat er weinig van mee naar huis ging. Jammer, want ook hier kunnen kinderen de motor voor verandering zijn.
Tegelijkertijd zag ik dat initiatieven om energiegebruik thuis duurzamer te maken 9 van de 10 keer gaan over het verduurzamen van de woning zelf. Isoleren, zonnepanelen en warmtepompen zijn voor veel mensen ingewikkelde en dure zaken. Dus waarom niet gewoon eenvoudig beginnen? Ik begon het idee te delen met mensen binnen overheden, het onderwijs, NGO’s en bedrijven en ontving veel enthousiasme. Dat was dermate groot dat zij mij wilden steunen met een budget om het spel te ontwikkelen, heel fijn want als ZZP’er beschikte ik zelf maar over een klein budget”. Al snel volgde een eerste pilot met 100 gezinnen in de gemeenten Groningen en Noordenveld, mede mogelijk gemaakt door deze gemeenten en sponsor GasTerra. Dit najaar start een nieuwe reeks binnen 18 gemeenten verspreid door het land en lopen er inmiddels meer dan 750 junior energiecoaches in gezinnen rond. “Na die eerste pilot ging het eigenlijk als vanzelf.”

Met energie kun je lachen is het motto van Junior Energiecoach. Wat maakt dit voor kinderen zo leuk?
“Vooral het spelelement maakt het leuk, met elkaar bezig zijn met dit thema. Het spel maakt iedereen al snel bewust hoeveel lampen er in huis aan staan, of hoeveel stekkers er in het stopcontact zitten. Op een toegankelijke manier zet het aan tot besparing. De meerwaarde zit in het samen met het gezin beleven en zien dat het effect heeft. Zo stuurde een moeder me een berichtje dat ze door het enthousiasme van haar kind op de fiets is gesprongen naar de winkel om een gloeilamp diezelfde dag nog te vervangen door een LED-lamp.”

Wanneer komt het klimaat en CO2-besparing in het spel om de hoek kijken?
Arjan zegt lachend: “Niet! Ik heb het bewust niet over problemen. Ik wil uit die discussie blijven. Het spel heeft een positieve insteek. Ik ben er ook van overtuigd dat kinderen wel weten dat besparen goed is, voor het milieu en voor de portemonnee.”

Bereik je met het spel een nieuwe groep mensen die nog niet eerder hiermee bezig was?
“In gesprekken met lokale energiecoöperaties kwam naar voren dat zij vooral een goed bereik hadden onder oudere volwassenen die met verduurzaming bezig waren. De jonge gezinnen bereikten zij over het algemeen moeilijker. Met Junior Energiecoach bereiken we die doelgroep wel. Via o.a. school horen zij over het spel en melden zich dan aan. Ik denk wel dat dit nu nog de mensen zijn die al een bepaalde interesse in verduurzaming hebben. Maar ook ‘groene koplopers’ hebben nog volop gloeilampen in huis hebben we gemerkt! Het spel is voor veel gezinnen een eerste stap naar verduurzaming in huis. Het plant een zaadje om later ook met andere zaken aan de slag te gaan. Daarnaast maken we veel kinderen enthousiast over energiebesparing. Pas hoorde ik dat een kind een spreekbeurt op school had gehouden over Junior Energiecoach. Dat maakt me ontzettend blij!”

Het spel is gratis voor gezinnen. Kan je dat ook bij een grotere groep deelnemers blijven aanbieden?
“Mijn ambitie is dat ieder gezin in Nederland de kans krijgt om mee te doen. Alhoewel het mij niet om kwantiteit gaat maar om kwaliteit, een positieve beleving door het gezin, vind ik dit toch een mooi streven.” Wat hem tegenhoudt om deze ambitie waar te maken? “Financiering voor doorontwikkeling. We hebben in Nederland een grote klimaatopgave te realiseren, ontzettend veel spelers zijn daarbij betrokken. Als we mensen in beweging willen krijgen dan zijn dit soort initiatieven hard nodig. Daarom vind ik het terecht als partijen zoals gemeentes en bedrijfsleven dit financieel mogelijk maken. Overigens is het een uitgelezen kans om vanuit het spel verbinding te maken met initiatieven die er al zijn vanuit gemeentes en bedrijven om elkaar verder te versterken in het bereiken van onze doelen”.

Wat wil je anderen partijen die bezig zijn met energiebesparing nog meegeven?
“Koppel het niet al te zeer aan een probleem, dat besef is er inmiddels wel. Maak het vooral leuk. Met energie kun je lachen!”

Meer informatie over Junior Energiecoach is te vinden via de website.