Sam Collot d’Escury, directeur van Energie-Nederland

Sam Collot d’Escury is sinds 1 september 2018 directeur van Energie-Nederland. Volgens insiders is hij een goede, maar onverwachte keuze. Tijd om kennis te maken en te spreken over zijn visie op de energiesector en zijn ambities voor Energie-Nederland.

Een onverwachte keuze, maar geen outsider?

‘Ik ben al sinds 2004 werkzaam in de energiesector en heb een lange historie met de energiesector. Als CEO van Energy21 (een gespecialiseerd kennis- en softwarebedrijf, voorheen GEN) kwam ik geregeld bij Energie-Nederland. Energy21 doet projecten voor verschillende partijen in het energiedomein en het was voor mij belangrijk om voeling te houden met wat er in de branche speelt. Ik voel me sterk verbonden met de energiesector. Ik houd van de complexiteit van deze markt, maar herken me ook in het maatschappelijk belang van een goede organisatie van de markt, die continu in beweging is.

Als mensen iets verrast reageren op mijn aanstelling begrijp ik dat ook hoor. Ik ben niet veel in het Haagse geweest. Ik kom uit het bedrijfsleven en heb vooral een commercieel en IT profiel. Voordat ik CEO werd bij Energy21, was ik Director Corporate Accounts bij Telfort en Marketing Director bij IBM. Hoewel de aard van de opdracht anders is, zie ik toch behoorlijke overeenkomsten tussen mijn verschillende rollen. Hoe ontwikkelt de markt zich? Hoe vertaalt zich dat en wat betekent dat voor de spelers in die markt? En waar zijn zij dan het beste mee gediend? Ik ben toekomst- en resultaatgericht, dat komt ook in een vereniging als Energie-Nederland goed van pas.’

Van aandeelhoudersbelang naar ledenbelang dus?

‘Belangenvertegenwoordiging is een heel breed begrip. Het gaat erom dat je partijen kunt verbinden. Helder kunt maken waar je voor staat en op basis van feiten kunt onderbouwen waarom je iets wilt. Er wordt zoveel geroepen als het gaat om energie. Als de minister van EZK een uitspraak doet als ‘we gaan van het gas af’, dan willen mensen weten wat dat betekent. Wat zijn de alternatieven? Wat gaat het kosten? Als Energie-Nederland moeten we kunnen uitleggen wat de impact is van dit soort beslissingen. Namens onze achterban moeten we de feiten kunnen presenteren. Met inhoud kunnen we verschil maken. Overigens zie ik dat er binnen Energie-Nederland heel veel inhoudelijke kennis is. Dat is geweldig. Ik zou die kennis ook graag nog veel breder willen delen. Onderling én met de buitenwereld. Daar zit meerwaarde voor de leden, maar ook voor de samenleving.’

Wat zie jij als grootste opgave voor de energiebranche?

‘De noodzaak tot verduurzaming staat buiten kijf. Eigenlijk is dat niet eens meer een opgave maar een gegeven. Om tot een duurzamer energiesysteem te komen zie ik verdere digitalisering als grootste uitdaging van onze wereld. De datastromen worden in hoog tempo omvangrijker en complexer – maar ook stuurbaarder. Dankzij The Internet of Things (IoT) kan ik mijn auto opladen op het meest geschikte tijdstip en kan mijn ijskast communiceren met de buitenwereld. Dit soort innovaties heeft invloed op wet- en regelgeving en marktprocessen in onze branche. Wat betekent de nog digitalere toekomst voor onze sector? Wat is hierin ons standpunt? Hoe kunnen we de noodzakelijke innovaties samen versnellen om de ambities van 2030 en 2050 te realiseren? Op een aantal dossiers willen wij beslist leidend, voor op de golf zijn, op andere dossiers niet. Maar we mogen in mijn beleving wel nog duidelijk neerzetten waar onze leden voor staan en wat dat betekent voor de maatschappij.’

Innoveren of volgen?

‘Innoveren! Als vereniging is Energie-Nederland gericht op belangenbehartiging in de breedste zin van het woord. In mijn beleving betekent dit dat we vooral proactief moeten zijn. Onze leden zijn commerciële instellingen en hoewel de samenstelling van het ledenbestand heel divers is, is het voor elk van hen noodzakelijk om heel dicht op de markt te acteren en vooruit te kijken. Met de stevige uitdagingen waar wij als maatschappij en als sector voor staan, kunnen we als Energie-Nederland zeker een rol spelen in de innovatie van ons domein. Juist verenigingen als de onze kunnen ideeën generen, partijen verbinden en de dialoog op gang brengen. Wie van binnenuit aan oplossingen werkt, blijft ongewild hangen in oude overtuigingen. Zo werkt men in gesloten systemen onbewust vooruitgang tegen. Wie echter de deur open zet en anderen weet te betrekken, vergroot zijn denkruimte en zijn kans om duurzaam te innoveren.’

Zie je jezelf als verbinder?

‘Ik hoop dat mensen mij uiteindelijk als verbinder zien, maar ik zie mezelf ondergeschikt aan de samenwerking die op groter niveau plaats moet gaan vinden. Om de energietransitie te laten slagen moeten we met z’n allen met de neuzen dezelfde kant op gaan staan. Als ik daar mijn bijdrage aan kan leveren dan ben ik daar zeer gelukkig mee, maar ik zie ook dat er een grens is aan de verantwoordelijkheid van de energiesector als het gaat om de energietransitie. Er ligt wel een heel grote verantwoordelijkheid bij onze branche. Andere sectoren mogen die ook wat meer nemen als het gaat om het behalen van de klimaatdoelen. Kijk naar de scheepvaart, die nog steeds gebruik maakt van hoogst giftige stookolie. De luchtvaarsector die weinig beperkt wordt in de uitstoot van kerosine. Hier zou wat mij betreft veel meer een gelijk speelveld mogen ontstaan.’

En als laatste; wat betekent de energietransitie voor jou persoonlijk?

‘Ik doe mijn best, maar raak ook op persoonlijk niveau nog wel eens gefrustreerd van de beperkingen van techniek, wet- en regelgeving. Ik wil bijvoorbeeld graag zonnepanelen op mijn dak, maar ik woon in een Hilversums beschermd dorpsgezicht. De techniek is nog niet zover dat je zonnepanelen kunt verstoppen in dakpannen, dus ligt de gemeente dwars. Wat er nu op de markt te koop is mag niet op mijn huis. Het is allemaal nog niet zo vanzelfsprekend als het op papier soms lijkt. Als ik in Zeeland ben, waar ik een boot heb, zie ik wel hoe de meeste booteigenaren het doodnormaal vinden om zelfvoorzienend te zijn. Daar ben ik ook heerlijk in de weer met accu’s en zonnepaneeltjes. Nu moeten we die vanzelfsprekendheid en gewoonte nog mee ons huis in zien te krijgen. Verder doe ik alles met de trein en de fiets. Maar ook bij mij geldt dat ik steeds de afweging moet maken tussen comfort, controle en duurzaamheid. Is een agenda maakbaar met het openbaar vervoer? Vaak stap ik dan toch in de auto, als dat de gemakkelijkste optie is. Tja. Ik ben ook maar een mens.’