Breed actieteam aan de slag met grootste knelpunten stroomnet

Bedrijfsleven, energiesector en overheden vragen minister om Stimuleringsprogramma om vaart te houden in energietransitie:

Breed actieteam aan de slag met grootste knelpunten stroomnet

Een brede coalitie* van 14 partijen- ondernemers, overheden en netbeheerders – wil de komende kabinetsperiode structurele oplossingen realiseren voor de huidige knelpunten op het elektriciteitsnet. Daarmee wordt meer grootschalige productie van energie uit zon en wind mogelijk en kan de elektrificatie van woningen, vervoer en de industrie versnellen. Dat is belangrijk voor de verduurzaming van onze energiehuishouding en voor het vestigingsklimaat in ons land. De coalitie, onder de naam ‘Actieteam Netcapaciteit’, vraagt minister Jetten voor Klimaat en Energie onder meer om een aantal wettelijke aanpassingen. Ook is voor een stimuleringsprogramma voor innovatieve oplossingen 200 miljoen euro per jaar nodig uit de nieuwe middelen voor klimaatbeleid.

Nederland investeert nu al jaarlijks gemiddeld circa 3 miljard euro in het elektriciteitsnet om zon- en windparken te kunnen aansluiten en elektrificatie van zowel huishoudens als bedrijven mogelijk te maken. Daardoor is ons land wereldwijd één van de koplopers als het gaat om zonnestroom. Veel grote zon- en windparken, ondernemers en woningbouwprojecten wachten als gevolg van schaarste op het elektriciteitsnet echter op aansluiting. Ook voor de industrie moet vanwege de verduurzamingsplannen in het MIEK (Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat) veel capaciteit beschikbaar komen op het elektriciteitsnet. Voor de plannen van gemeenten en provincies, gebundeld in de RES’en (regionale Energie Strategie) is ruimte op het net eveneens onmisbaar.

Grote tekorten aan technici, lange realisatietermijnen en regelgeving belemmeren echter snelle verzwaring en aanpassing van het net. Ook kunnen domweg niet overal tegelijk de straten open. Voor de komende drie jaar staan er veel grote zon- en windparken op de planning die zonder creatieve oplossingen vooralsnog niet aangesloten kunnen worden. Het gaat dan om ruim 10 Gigawatt aan zonnestroom en 3,7 Gigawatt aan windprojecten* die in de pijplijn zitten, goed voor het elektriciteitsverbruik van ruim 6 miljoen huishoudens.

Het nieuwe Actieteam Netcapaciteit wil voor de grootste knelpunten snelle oplossingen zoeken in de komende kabinetsperiode en schetst in haar voorstel de hoofdlijnen waarlangs dit kan. Daarbij ligt er een kans voor bestaande en nieuwe marktpartijen om slimme technieken in te zetten. Denk aan lokale e opslag van energie, vraagstimulering of curtailment (regeltechnieken op basis van data, waarbij bijvoorbeeld aanbod-  of vraagpieken worden afgevlakt). Daarnaast blijven verzwaring van het net en congestiemanagement structurele oplossingen.

Cora van Nieuwenhuizen, Voorzitter Energie-Nederland: “Om de capaciteit van het elektriciteitsnet beter te benutten, is versnelde uitrol van congestiemanagement cruciaal. We kijken ernaar uit om hier samen met de coalitie snel uitvoering aan te geven.”

Randvoorwaarden

De 14 partijen nemen met hun voorstel nadrukkelijk verantwoordelijkheid voor gezamenlijke oplossingen maar vragen tegelijkertijd minister Jetten voor Klimaat en Energie om mede-eigenaarschap en concrete acties. Zo is op korte termijn invulling nodig van een aantal randvoorwaarden, zoals:

  • het verkorten van realisatietermijnen voor netuitbreiding, bijvoorbeeld door het inrichten van een fast lane met gespecialiseerde (juridische) beleidsmedewerkers;
  • de mogelijkheid voor overheden om – in overleg met betrokkenen – maatschappelijk afgewogen keuzes te maken bij het verdelen van de schaarste indien lokaal noodzakelijk;
  • snellere aanpassing van wet- en regelgeving die het mogelijk maakt dat netbeheerders en marktpartijen samen o.a. optimaal flexibiliteit (zoals batterijen) kunnen inzetten;
  • onderzoek naar het effect van financiële prikkels in het technisch beroepsonderwijs; denk bijvoorbeeld aan een afstudeerbonus voor mbo’ers techniek en extra financiering voor techniekopleidingen. Er zijn ook nu al veel te weinig technische vakmensen voor netverzwaring, maar óók om zonnepanelen en warmtepompen te plaatsen.

Stimuleringsprogramma

Voor de inzet van flexibiliteit en creatieve oplossingen adviseert het Actieteam Netcapaciteit een Stimuleringsprogramma van jaarlijks 200 miljoen euro gedurende deze kabinetsperiode. Hiermee kan de implementatie van bestaande en nieuwe technieken lokaal op grote knelpunten een impuls krijgen. Denk bijvoorbeeld aan de al genoemde (grootschalige) opslag of het sturen van de (lokale) vraag.

_________________________________________________________________________________
Overige informatie:

*De coalitie bestaat uit: Energie-Nederland, Energie Samen, Energy Storage NL, Holland Solar, IPO, FME, Koninklijke Bouwend Nederland, Netbeheer Nederland, NVDE, NWEA, Techniek Nederland, VNG, VNO-NCW/MKB Nederland, WENB

De voorstellen van het Actieteam Netcapaciteit (zie: ‘Samen sneller het net op’)  zijn aangeboden aan de minister en worden ingebracht bij het Ronde Tafel Gesprek dat op 3 februari plaatsvindt in de Tweede Kamer.

Bijlagen:

Inbreng Energie-Nederland hoorzitting en debat Tweede Kamer prijsplafond

10 november 2022
Vandaag vindt er een hoorzitting plaats in de Tweede Kamer over het door minister Jetten voorgestelde prijsplafond. De CEO’s van Essent, Greenchoice en Eneco nemen hieraan deel. Aansluitend zal er een commissiedebat in de Tweede Kamer zijn over het prijsplafond.
Lees verder

Blijf inzetten op uitrol congestiemanagement en invoeren verzwaren-tenzij tenders

9 november 2022
Energie-Nederland vindt dat vol moet worden ingezet op de uitrol van congestiemanagement. Daarnaast kunnen netbeheerders “verzwaren-tenzij tenders” opzetten waarbij de netbeheerder flexibele capaciteit kan inkopen. Ook cruciaal is dat ACM kijkt naar een herziening van de transporttariefstructuur. Met name het
Lees verder

Reactie Energie-Nederland op de vijf belangrijkste maatregelen die de Europese Commissie voorstelt voor het herinrichten van de gasmarkt

8 november 2022
De Europese Commissie heeft op 18 oktober een reeks maatregelen aangekondigd, waarmee zij de hoge gasprijzen wil aanpakken en leveringszekerheid wil waarborgen. In het artikel “Reactie op voorstel Europese Commissie om in te grijpen in de gasmarkt”, worden de maatregelen
Lees verder

Energie-Nederland verwelkomt hulp aan klanten via prijsplafond

7 november 2022
Minister Jetten heeft vandaag de Tweede Kamer geïnformeerd over onder andere het tijdelijke prijsplafond. Energie-Nederland is tevreden dat het kabinet (in de brief EZK-prijsplafond) de keuze heeft gemaakt voor een prijsplafond als compensatiemaatregel voor de hoge energierekening van huishoudens en
Lees verder

Dag van het Klimaatakkoord & aanbieding routekaart waterstof

3 november 2022
Vandaag tijdens de Dag van het Klimaatakkoord is de Routekaart Waterstof aan minister Jetten overhandigd. De Routekaart Waterstof is een initiatief van het Nationaal Waterstof Programma (NWP). In deze Routekaart roepen de deelnemers, een samenwerking tussen de overheid en een
Lees verder

KEV 2022; Een klein stapje de goede kant op, maar snel aanvullend beleid nodig om klimaatdoelen te behalen

3 november 2022
Op 1 november is de Klimaat-en Energieverkenning 2022 gepubliceerd. De conclusie is dat we maar met kleine stappen de goede kant op gaan; er is dan ook snel extra kabinetsbeleid nodig om de reductiedoelen te behalen. De broeikasgasuitstoot in Nederland
Lees verder

Energie-Nederland betreurt de uitspraak over Porthos

2 november 2022
Energie-Nederland betreurt de uitspraak over Porthos, hierdoor gaat kostbare tijd verloren en wordt de energietransitie vertraagd. Projecten om CO2 te besparen, denk aan de bouw van windmolenparken, moeten snel doorgang kunnen vinden om de ambitieuze doelstellingen van 55% CO2 reductie
Lees verder

Energie-Nederland ondertekent intentieverklaring “Samen schuldregelingen redden” 

31 oktober 2022
Door de hogere energieprijzen hebben meer huishoudens moeite om hun energierekening te betalen. Bij deze groeiende groep zijn op dit moment niet altijd middelen of regelingen beschikbaar om te voorkomen dat nieuwe achterstanden ontstaan. Energie-Nederland ziet het als haar verantwoordelijkheid
Lees verder

Energie-Nederland is positief dat klanten minder snel kunnen worden afgesloten deze winter

25 oktober 2022
Vandaag heeft minister Jetten van Klimaat en Energie een tijdelijke aanscherping van de Regeling afsluitbeleid voor kleinverbruikers van elektriciteit, gas en warmte bekendgemaakt. Hierdoor kunnen huishoudens en andere kleinverbruikers minder snel afgesloten worden, als zij hun energierekening niet meer kunnen
Lees verder

Verplicht publiek eigendom warmtenetten vertraagt warmtetransitie

20 oktober 2022
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat wil de warmte-infrastructuur verplicht in publiek eigendom brengen in de Wet collectieve warmtevoorziening (Wcw). Naar verwachting wordt hierover morgen in de ministerraad besloten. Energie-Nederland vindt dit schadelijk, want het leidt tot vertraging van
Lees verder

Reactie op voorstel Europese Commissie om in te grijpen in de gasmarkt

20 oktober 2022
De Europese Commissie heeft op 18 oktober een reeks maatregelen aangekondigd, waarmee zij de hoge gasprijzen wil aanpakken en leveringszekerheid wil waarborgen. Het voorstel bestaat onder andere uit het plan dat de EU-lidstaten gezamenlijk gas inkopen via een nieuw Europees
Lees verder

Energie-Nederland verwelkomt definitief prijsplafond

4 oktober 2022
Vandaag heeft het kabinet bekendgemaakt hoe het prijsplafond voor een basisverbruik per 1 januari 2023 ingevuld gaat worden. Energie-Nederland is blij met dit besluit; het is hard nodig om huishoudens en andere kleinverbruikers te beschermen tegen de hoge energieprijzen. “We
Lees verder