Congestiemanagement: het elektriciteitsnet beter benutten

Wat is congestiemanagement? En waarom is het een essentieel onderdeel om het elektriciteitsnet beter te benutten en zo de energietransitie te versnellen?

Achtergrond

Er is beperkte transportcapaciteit op het elektriciteitsnet. In grote delen van het land wordt geen duurzame productie (zoals wind- en zonneparken) meer aangesloten. En in sommige delen van het land geldt dat zelfs voor nieuwe stroomgebruikers (zoals nieuwe bedrijven of woonwijken). Verzwaring en uitbreiding van het net is belangrijk, maar vergt veel tijd. Daarom moet ook worden ingezet op een betere benutting van het net. Het belangrijkste middel daarvoor is congestiemanagement.

Wat is congestiemanagement?

Als er veel elektriciteit getransporteerd moet worden, kan het zijn dat een netcomponent overbelast wordt. In dat geval dreigt een lokale onderbreking van de stroomvoorziening. Om dat te voorkomen, moet de netbeheerder tijdig ingrijpen. Het beheren van zo’n knelpunt in het net (congestie) wordt congestiemanagement genoemd.

Als bijvoorbeeld op een zonnige dag zonneparken veel elektriciteit leveren, kan de netbeheerder vragen om productie af te regelen. Om de balans tussen vraag en aanbod in Nederland niet te verstoren, moet tegelijkertijd aan de andere kant van de congestie productie worden opgeregeld. Congestiemanagement kan ook met opslag en vraagrespons (het aanpassen van verbruik, bijvoorbeeld in de industrie) worden uitgevoerd.

Wat is het belang van congestiemanagement?

De meeste tijd kan het net ongehinderd gebruikt worden. Alleen op momenten dat er overbelasting dreigt – op dit moment misschien maar enkele uren per jaar – moet de netbeheerder ingrijpen. Energie-Nederland verwacht dat door toepassing van congestiemanagement meer duurzame productie kan worden aangesloten. Het kan ook worden toegepast om elektrificatie van industrie en bij huishoudens mogelijk te maken

Wie betaalt?

De partijen die meedoen aan congestiemanagement worden schadeloosgesteld. Congestiemanagement kost de netbeheerder dus geld, bijvoorbeeld omdat goedkope productie wordt afgeregeld en duurdere productie wordt opgeregeld. Deze kosten worden – net als kosten voor netverzwaring – verrekend via de nettarieven. Dit is logisch, omdat er een recht op aansluiting en transport geldt, en omdat de netbeheerders zo geprikkeld worden om het net te verzwaren.

Wordt er in Nederland al congestiemanagement toegepast?

Volgens bestaande Europese en nationale regelgeving moeten netbeheerders congestiemanagement toepassen. In Nederland bestaat daar een Netcode voor. TenneT, de landelijke netbeheerder, past congestiemanagement al vaak toe. Regionale netbeheerders doen dit nog nauwelijks, met name omdat zij bij dreigende congesties er juist nog voor kiezen om nieuwe netgebruikers niet aan te sluiten.

Er komt een nieuwe Netcode aan. Wat verandert er?

Naar verwachting zal de Autoriteit Consument en Markt (ACM) binnenkort de Netcode wijzigen en de regels voor congestiemanagement aanpassen. De belangrijkste verandering is dat netbeheerders verplicht zullen worden om nieuwe netgebruikers aan te sluiten, ook als zij daardoor meer congestiemanagement moeten toepassen. Die plicht is niet onbegrensd; als te veel congestiemanagement nodig zou zijn, kan aansluiting nog steeds worden uitgesteld. De hiervoor geldende grenzen worden beschreven in de Netcode.

Uitvoering met betrokkenheid van marktpartijen

Bij de uitrol van congestiemanagement moeten nog veel praktische zaken worden uitgewerkt en geïmplementeerd. De netbeheerders zijn daar druk mee bezig. Het is positief dat marktpartijen daar intensief bij worden betrokken.

Meer informatie?

De zienswijze van Energie-Nederland over de problematiek netschaarste en details over congestiemanagement als één van de oplossingen vindt u hier.

Voor vragen kunt u contact opnemen met Paul Giesbertz via [email protected]

Inbreng Energie-Nederland hoorzitting en debat Tweede Kamer prijsplafond

9 november 2022
Vandaag vindt er een hoorzitting plaats in de Tweede Kamer over het door minister Jetten voorgestelde prijsplafond. De CEO’s van Essent, Greenchoice en Eneco nemen hieraan deel. Aansluitend zal er een commissiedebat in de Tweede Kamer zijn over het prijsplafond.
Lees verder

Blijf inzetten op uitrol congestiemanagement en invoeren verzwaren-tenzij tenders

9 november 2022
Energie-Nederland vindt dat vol moet worden ingezet op de uitrol van congestiemanagement. Daarnaast kunnen netbeheerders “verzwaren-tenzij tenders” opzetten waarbij de netbeheerder flexibele capaciteit kan inkopen. Ook cruciaal is dat ACM kijkt naar een herziening van de transporttariefstructuur. Met name het
Lees verder

Reactie Energie-Nederland op de vijf belangrijkste maatregelen die de Europese Commissie voorstelt voor het herinrichten van de gasmarkt

8 november 2022
De Europese Commissie heeft op 18 oktober een reeks maatregelen aangekondigd, waarmee zij de hoge gasprijzen wil aanpakken en leveringszekerheid wil waarborgen. In het artikel “Reactie op voorstel Europese Commissie om in te grijpen in de gasmarkt”, worden de maatregelen
Lees verder

Energie-Nederland verwelkomt hulp aan klanten via prijsplafond

7 november 2022
Minister Jetten heeft vandaag de Tweede Kamer geïnformeerd over onder andere het tijdelijke prijsplafond. Energie-Nederland is tevreden dat het kabinet (in de brief EZK-prijsplafond) de keuze heeft gemaakt voor een prijsplafond als compensatiemaatregel voor de hoge energierekening van huishoudens en
Lees verder

Dag van het Klimaatakkoord & aanbieding routekaart waterstof

3 november 2022
Vandaag tijdens de Dag van het Klimaatakkoord is de Routekaart Waterstof aan minister Jetten overhandigd. De Routekaart Waterstof is een initiatief van het Nationaal Waterstof Programma (NWP). In deze Routekaart roepen de deelnemers, een samenwerking tussen de overheid en een
Lees verder

KEV 2022; Een klein stapje de goede kant op, maar snel aanvullend beleid nodig om klimaatdoelen te behalen

3 november 2022
Op 1 november is de Klimaat-en Energieverkenning 2022 gepubliceerd. De conclusie is dat we maar met kleine stappen de goede kant op gaan; er is dan ook snel extra kabinetsbeleid nodig om de reductiedoelen te behalen. De broeikasgasuitstoot in Nederland
Lees verder

Energie-Nederland betreurt de uitspraak over Porthos

2 november 2022
Energie-Nederland betreurt de uitspraak over Porthos, hierdoor gaat kostbare tijd verloren en wordt de energietransitie vertraagd. Projecten om CO2 te besparen, denk aan de bouw van windmolenparken, moeten snel doorgang kunnen vinden om de ambitieuze doelstellingen van 55% CO2 reductie
Lees verder

Energie-Nederland ondertekent intentieverklaring “Samen schuldregelingen redden” 

31 oktober 2022
Door de hogere energieprijzen hebben meer huishoudens moeite om hun energierekening te betalen. Bij deze groeiende groep zijn op dit moment niet altijd middelen of regelingen beschikbaar om te voorkomen dat nieuwe achterstanden ontstaan. Energie-Nederland ziet het als haar verantwoordelijkheid
Lees verder

Energie-Nederland is positief dat klanten minder snel kunnen worden afgesloten deze winter

25 oktober 2022
Vandaag heeft minister Jetten van Klimaat en Energie een tijdelijke aanscherping van de Regeling afsluitbeleid voor kleinverbruikers van elektriciteit, gas en warmte bekendgemaakt. Hierdoor kunnen huishoudens en andere kleinverbruikers minder snel afgesloten worden, als zij hun energierekening niet meer kunnen
Lees verder

Verplicht publiek eigendom warmtenetten vertraagt warmtetransitie

20 oktober 2022
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat wil de warmte-infrastructuur verplicht in publiek eigendom brengen in de Wet collectieve warmtevoorziening (Wcw). Naar verwachting wordt hierover morgen in de ministerraad besloten. Energie-Nederland vindt dit schadelijk, want het leidt tot vertraging van
Lees verder

Reactie op voorstel Europese Commissie om in te grijpen in de gasmarkt

20 oktober 2022
De Europese Commissie heeft op 18 oktober een reeks maatregelen aangekondigd, waarmee zij de hoge gasprijzen wil aanpakken en leveringszekerheid wil waarborgen. Het voorstel bestaat onder andere uit het plan dat de EU-lidstaten gezamenlijk gas inkopen via een nieuw Europees
Lees verder

Energie-Nederland verwelkomt definitief prijsplafond

4 oktober 2022
Vandaag heeft het kabinet bekendgemaakt hoe het prijsplafond voor een basisverbruik per 1 januari 2023 ingevuld gaat worden. Energie-Nederland is blij met dit besluit; het is hard nodig om huishoudens en andere kleinverbruikers te beschermen tegen de hoge energieprijzen. “We
Lees verder