Hogere warmtetarieven in 2022 door hogere energieprijzen

Op 23 december 2021 maakte ACM de maximum warmtetarieven voor het jaar 2022 bekend. Energie-Nederland licht in dit artikel toe hoe de warmtetarieven tot stand komen.

In Nederland is zo’n 5% van de huishoudens aangesloten op een warmtenet. Veel van deze netten zijn duur­zaam en maken gebruik van bijvoorbeeld restwarmte, maar er wordt ook gebruik gemaakt van aardgas en elektriciteit. Voor de opwek van elektriciteit wordt – naast duurzame bronnen – ook gas gebruikt. Als gevolg van de fors gestegen gasprijzen, is elektriciteit daarom de afgelopen maanden ook duurder geworden. De warmtetarieven stijgen volgend jaar voor de meeste warmteklanten mee met de gestegen energieprijzen. Voor warmtebedrijven hebben de hogere energieprijzen ook consequenties, omdat zij met hogere (inkoop)kosten en lagere opbrengsten te maken hebben. En doordat warmtebedrijven meer investeren in de warmtetransitie, vertoont het gemiddelde rendement dat zij maken de afgelopen jaren een dalende trend.

Gasprijs als referentie voor maximale warmtetarieven

De warmtetarieven worden volgens het “Niet Meer Dan Anders”-principe (NMDA) gereguleerd; de overheid heeft ervoor gekozen om de gasprijs als referentie te nemen voor het vaststellen van de maximum­tarieven voor warmte. Als de gasprijzen dalen of stij­gen, dan dalen of stijgen die maximum­tarieven voor warmte dus ook. Het voordeel daarvan is dat klanten van warmtebedrijven nooit méér betalen dan consumenten met een cv-ketel op aardgas.

Jaarlijks in december stelt de toezichthouder ACM de maximum­tarieven voor warmte voor het vol­gen­de jaar vast. De maximumtarieven voor 2022 zijn dus op 23 december 2021 bekendgemaakt. Warmtebedrijven mogen hun tarieven niet hoger vaststellen dan het maximumta­rief. Veel bedrijven hanteerden afgelopen jaren een korting op het maximumtarief: in 2020 was het 8 tot 12%[1], en in 2021 was het 7 tot 12%[2]

Hogere gas- en elektriciteitsprijzen leiden tot hogere kosten voor warmtebedrijven

De sterk gestegen gas- en elektriciteitsprijzen zorgen voor hogere kosten en lagere opbrengsten voor warmtebedrijven, ook in warmte­net­ten zon­der aardgas. Dat komt doordat er vaak aardgas gebruikt wordt om de piekvraag op te vangen en omdat er elektriciteit nodig is voor de installaties. In sommige typen installaties (zoals bij aquathermie of een WKO-systeem) wordt ook veel elektrici­teit verbruikt. Daarnaast leiden de hogere gasprijzen tot lagere SDE-subsidies voor de duurzame warmtebronnen waardoor de warmtebedrijven minder inkomsten hebben. En ook hebben bedrijven – juist vanwege de gasprijsreferentie – hun inkoopcontrac­ten voor warmte vaak ge­ïn­dex­eerd op de gasprijs. Dan dalen of stijgen de inkoop­kosten mee met de maximumtarieven, wat de financiële risico’s beperkt.

Warmtebedrijven zien zich hierdoor genoodzaakt om de tarieven te verhogen. Daarbij wordt een uiterste inspanning gedaan om de tarieven zo laag mogelijk te houden. Uiteraard maakt elk bedrijf een eigen afweging, gebaseerd op de eigen situatie. De ACM monitort achteraf of de be­drij­ven een redelijk rendement hebben behaald.

Rendementen warmtebedrijven vertonen laatste jaren dalende trend

De ACM monitort sinds 2013 elke twee jaar de gemiddelde rendementen van alle warmtebedrij­ven, om te monitoren of zij een redelijk rendement maken. Een financieel gezond bedrijf dat een redelijk rende­ment kan maken, is belangrijk voor de klanten. Uiteraard zijn redelijke rendementen voor bedrijven nodig om te kunnen blijven investeren in de warmtetransitie. De meest recente Ren­de­mentsmonitor warmte­leveranciers 2019-2020 laat zien dat de rendementen sinds 2013 gemiddeld 4,8% waren. Sinds 2018 verto­nen de rende­menten een dalende trend, veroorzaakt door de toene­men­de investeringen in de warmtetransitie.

Voorstander van snel ontwikkelen van een nieuwe tariefsystematiek zonder de aardgasreferentie

Energie-Nederland is voorstander van een nieuwe warmtewet waarbij de tariefregulering voor warm­te ver­van­gen gaat worden door een kostprijsplus benadering. Dit staat in het huidige wetsvoorstel. Energie-Ne­der­land heeft ervoor gepleit om met de ontwikkeling van de nieuwe systematiek niet te wachten op de nieu­we wet.

Relevante informatie

[1] Kamerbrief van Minister EZK (10 februari 2020): ‘Warmtetarieven 2020 en tariefregulering in Warmtewet 2’
[2] Artikel Energeia 11-10-2021: ‘Warmtebedrijven ontlopen pijn hoge gasprijs niet’

Inbreng Energie-Nederland hoorzitting en debat Tweede Kamer prijsplafond

9 november 2022
Vandaag vindt er een hoorzitting plaats in de Tweede Kamer over het door minister Jetten voorgestelde prijsplafond. De CEO’s van Essent, Greenchoice en Eneco nemen hieraan deel. Aansluitend zal er een commissiedebat in de Tweede Kamer zijn over het prijsplafond.
Lees verder

Blijf inzetten op uitrol congestiemanagement en invoeren verzwaren-tenzij tenders

9 november 2022
Energie-Nederland vindt dat vol moet worden ingezet op de uitrol van congestiemanagement. Daarnaast kunnen netbeheerders “verzwaren-tenzij tenders” opzetten waarbij de netbeheerder flexibele capaciteit kan inkopen. Ook cruciaal is dat ACM kijkt naar een herziening van de transporttariefstructuur. Met name het
Lees verder

Reactie Energie-Nederland op de vijf belangrijkste maatregelen die de Europese Commissie voorstelt voor het herinrichten van de gasmarkt

8 november 2022
De Europese Commissie heeft op 18 oktober een reeks maatregelen aangekondigd, waarmee zij de hoge gasprijzen wil aanpakken en leveringszekerheid wil waarborgen. In het artikel “Reactie op voorstel Europese Commissie om in te grijpen in de gasmarkt”, worden de maatregelen
Lees verder

Energie-Nederland verwelkomt hulp aan klanten via prijsplafond

7 november 2022
Minister Jetten heeft vandaag de Tweede Kamer geïnformeerd over onder andere het tijdelijke prijsplafond. Energie-Nederland is tevreden dat het kabinet (in de brief EZK-prijsplafond) de keuze heeft gemaakt voor een prijsplafond als compensatiemaatregel voor de hoge energierekening van huishoudens en
Lees verder

Dag van het Klimaatakkoord & aanbieding routekaart waterstof

3 november 2022
Vandaag tijdens de Dag van het Klimaatakkoord is de Routekaart Waterstof aan minister Jetten overhandigd. De Routekaart Waterstof is een initiatief van het Nationaal Waterstof Programma (NWP). In deze Routekaart roepen de deelnemers, een samenwerking tussen de overheid en een
Lees verder

KEV 2022; Een klein stapje de goede kant op, maar snel aanvullend beleid nodig om klimaatdoelen te behalen

3 november 2022
Op 1 november is de Klimaat-en Energieverkenning 2022 gepubliceerd. De conclusie is dat we maar met kleine stappen de goede kant op gaan; er is dan ook snel extra kabinetsbeleid nodig om de reductiedoelen te behalen. De broeikasgasuitstoot in Nederland
Lees verder

Energie-Nederland betreurt de uitspraak over Porthos

2 november 2022
Energie-Nederland betreurt de uitspraak over Porthos, hierdoor gaat kostbare tijd verloren en wordt de energietransitie vertraagd. Projecten om CO2 te besparen, denk aan de bouw van windmolenparken, moeten snel doorgang kunnen vinden om de ambitieuze doelstellingen van 55% CO2 reductie
Lees verder

Energie-Nederland ondertekent intentieverklaring “Samen schuldregelingen redden” 

31 oktober 2022
Door de hogere energieprijzen hebben meer huishoudens moeite om hun energierekening te betalen. Bij deze groeiende groep zijn op dit moment niet altijd middelen of regelingen beschikbaar om te voorkomen dat nieuwe achterstanden ontstaan. Energie-Nederland ziet het als haar verantwoordelijkheid
Lees verder

Energie-Nederland is positief dat klanten minder snel kunnen worden afgesloten deze winter

25 oktober 2022
Vandaag heeft minister Jetten van Klimaat en Energie een tijdelijke aanscherping van de Regeling afsluitbeleid voor kleinverbruikers van elektriciteit, gas en warmte bekendgemaakt. Hierdoor kunnen huishoudens en andere kleinverbruikers minder snel afgesloten worden, als zij hun energierekening niet meer kunnen
Lees verder

Verplicht publiek eigendom warmtenetten vertraagt warmtetransitie

20 oktober 2022
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat wil de warmte-infrastructuur verplicht in publiek eigendom brengen in de Wet collectieve warmtevoorziening (Wcw). Naar verwachting wordt hierover morgen in de ministerraad besloten. Energie-Nederland vindt dit schadelijk, want het leidt tot vertraging van
Lees verder

Reactie op voorstel Europese Commissie om in te grijpen in de gasmarkt

20 oktober 2022
De Europese Commissie heeft op 18 oktober een reeks maatregelen aangekondigd, waarmee zij de hoge gasprijzen wil aanpakken en leveringszekerheid wil waarborgen. Het voorstel bestaat onder andere uit het plan dat de EU-lidstaten gezamenlijk gas inkopen via een nieuw Europees
Lees verder

Energie-Nederland verwelkomt definitief prijsplafond

4 oktober 2022
Vandaag heeft het kabinet bekendgemaakt hoe het prijsplafond voor een basisverbruik per 1 januari 2023 ingevuld gaat worden. Energie-Nederland is blij met dit besluit; het is hard nodig om huishoudens en andere kleinverbruikers te beschermen tegen de hoge energieprijzen. “We
Lees verder