Europees plafond op gasprijs: energiebedrijven vrezen voor leveringsproblemen doordat LNG tankers EU voorbij varen

De Energie Raad heeft gisteren een politiek akkoord bereikt over een marktcorrectie-mechanisme, ofwel een “dynamisch prijsplafond” vanaf 180€/MWh op de Europese groothandelsmarkt voor gas.

Energie-Nederland is teleurgesteld in het besluit. Het lost niet de fundamentele problemen op.

Hierbij kort de feiten: 

• De cap activeert als de month ahead prijs op de TTF gedurende drie werkdagen hoger is dan 180€/MWh EN als de TTF-prijs van de maand vooruit €35 hoger is dan een referentieprijs voor LNG voor dezelfde drie werkdagen.
• Het mechanisme is van toepassing op futures 1 maand, 3 maanden en 1 jaar vooruit. De verordening geldt ook voor andere Europese gashandelsplatforms naast TTF. Het geldt niet voor OTC handel.
• Als het mechanisme actief geworden is, zullen transacties boven een zogenaamde ‘dynamische biedlimiet’ niet worden toegestaan. De ‘dynamische biedlimiet’ is de referentieprijs voor LNG op de wereldmarkten plus 35€/MWh: de cap kan dus op momenten ook ver boven de 180 €/MWh liggen (i.e. 250+35=285 €/MWh)
• Eenmaal geactiveerd, is de dynamische biedlimiet minimaal 20 werkdagen van toepassing. Als de dynamische biedlimiet gedurende de laatste 3 opeenvolgende werkdagen lager is dan 180€/MWh, wordt deze automatisch gedeactiveerd.
• De dynamische biedlimiet wordt ook op elk moment automatisch gedeactiveerd als de Europese Commissie een noodsituatie afkondigt. Of als de gasvraag met 15% in een maand of 10% in twee maanden stijgt, de LNG-import aanzienlijk afneemt of het verhandelde volume op de TTF aanzienlijk daalt in vergelijking met dezelfde periode een jaar geleden.
• Het mechanisme is van toepassing vanaf 15 februari 2023 voor een periode van 1 jaar.

Eerder werd onder voorbehoud van een deal over price cap ook al een gas-pakket aangenomen (“COUNCIL REGULATION on an emergency intervention to address high energy prices”). Dat pakket gaat nu dus ook officieel in werking. Hierop heeft Energie Nederland al gereageerd. Daarin zijn onder andere de volgende dingen geregeld:

• Joint purchasing platform
• Verplicht melden van gashandel >5 TWH
• Alternatieve Benchmark

Energie-Nederland is altijd – net als Nederland – tegen een prijsplafond geweest op de internationale groothandelsmarkt voor gas. Het is een zorgelijk besluit. Het lost de oorzaak van het probleem niet op: de schaarste leidt tot een hoge prijs. Dit door de EU genomen besluit kan volgens Energie-Nederland zelfs averechts werken, doordat de prikkel om energie te besparen verdwijnt. Er kan dus fysieke schaarste ontstaan. En dat is mogelijk nog schadelijker dan een hoge prijs. Het aanbod moet vergroot worden en de vraag verminderd, pas dan komt de markt weer in balans.

Om te voorkomen dat we straks achter het net vissen, moet het aantrekkelijk zijn dat gasstromen de afslag Europa kiezen. Met dit besluit is er een aanzienlijk risico dat LNG tankers weldegelijk Europa mijden.