Reactie Energie-Nederland op de vijf belangrijkste maatregelen die de Europese Commissie voorstelt voor het herinrichten van de gasmarkt

De Europese Commissie heeft op 18 oktober een reeks maatregelen aangekondigd, waarmee zij de hoge gasprijzen wil aanpakken en leveringszekerheid wil waarborgen. In het artikel “Reactie op voorstel Europese Commissie om in te grijpen in de gasmarkt”, worden de maatregelen in grote lijnen toegelicht. In dit stuk reflecteert Energie Nederland op de 5 belangrijkste ingrepen die de Europese Commissie voorstelt voor het herinrichten van de gasmarkt. Ook reflecteren we op de appreciatie die het kabinet vrijdag gaf op de voorstellen van de Commissie. In de bijlagen vindt u een uitgebreidere reactie van Energie Nederland en van Eurogas.

1. Verplicht melden van gashandel >5 TWH

De Commissie stelt voor dat energiebedrijven melding moeten maken als zijn meer dan 5 TWh gas willen aankopen. Vervolgens geldt een wachttijd van zes weken en kan in sommige gevallen een negatief advies gegeven worden over de transactie. Dat is totaal onhaalbaar in de realiteit. Gelukkig staat dit ook in de appreciatie van het kabinet ten opzichte van de Europese voorstellen.

2. Alternatieve Benchmark

De Title Transfer Facility (TTF) is de Nederlandse handelsplaats waarbij gas van eigenaar kan wisselen. In 2022 heeft de gasprijs op de TTF hoger gelegen dan op bijvoorbeeld de Engelse handelsplaats (NBP). Met name zuid Europese landen die in prijscontracten de TTF vaak als benchmarkt gebruiken vinden dat TTF niet langer maatgevend moet zijn voor LNG prijzen. Op basis van die vragen stelt de Europese Commissie een alternatieve benchmark voor. Energie Nederland ziet de meerwaarde van een alternatieve benchmark niet. Het staat partijen nu al vrij om welke benchmark dan ook te kiezen voor het beprijzen van gas. We vinden het jammer dat de Nederlandse overheid de plannen voor een alternatieve benchmark ondersteunt. Wel stelt het kabinet gelukkig ook kritisch vragen over hoe een dergelijke benchmark dan zou moeten functioneren.

3. Joint purchasing (Gezamenlijk inkopen)

Energie Nederland trekt de onderliggend aannames onder het gezamenlijk inkopen in twijfel. Er zijn inderdaad exceptioneel hoge gasprijzen, maar dat is logisch in het kader van het abrupt terugtrekken van een van de grootste leveranciers van gas in Europa (Rusland). Het abrupt in het leven roepen van een centrale dienstverlener gaat waarschijnlijk niet direct tot lagere plijzen leiden. Vanzelfsprekend staat de sector ervoor open om dit verder te exploreren. We delen in die zin de open houding die het kabinet heeft ten opzichte van het Europese initiatief.

4. Volatiliteits mechanismen

Op diverse manieren probeert de Europese Commissie prijzen omlaag te halen op handelsplaatsen. Zo stelt zij een mechanisme voor waarmee de Raad een dynamisch prijslimiet kan instellen voor de Nederlandse gashandelsplaats Title Transfer Facility (TTF). Gelukkig is het kabinet ook kritisch op dit marktcorrectiemechanisme. Energie Nederland ziet wel de meerwaarde van het evalueren van bestaande volatiliteitsbeheermechanismen. We moeten echter voorkomen dat een tijdelijke stopzetting van de handel of het invoeren van een tijdelijke plafond wordt verward met het zetten van een fundamenteel prijsplafond.

5. Maximum aan gasprijs voor elektriciteitsopwekking

Niet in de voorgestelde verordening, maar wel in de mededeling kondigt de Europese Commissie aan dat het een price cap voor gas gebruikt in elektriciteitsopwekking verder wil onderzoeken. De prijs van elektriciteit op de day-ahead markt wordt voor een groot deel bepaald door de productiemethode met de hoogste variabele kosten. Op dit moment zijn gascentrales vaak de prijszetter. Spanje en Portugal hebben de gasprijs voor elektriciteitsproductie gemaximeerd, met als doel om de elektriciteitsprijs te beperken. Het verschil tussen de gemaximeerde gasprijs en de marktprijs van gas wordt gesubsidieerd aan producenten met gascentrales.

Energie Nederland is geen voorstander van deze maatregel, omdat de prikkel om energie te besparen wordt verlaagd. De energievoorziening wordt daardoor duurder en dus heeft het voorstel een averechts effect. In Nederland wordt relatief veel stroom met gas opgewekt. Als dit mechanisme in Nederland geïmplementeerd zou worden wordt het subsidiebedrag dus zeer groot. Gelukkig is het kabinet ook kritisch op deze gedachterichting.

Meer informatie:

  • Lees onze volledige reactie hier.
  • Lees de reactie v`an Eurogas hier

Inbreng Energie-Nederland hoorzitting en debat Tweede Kamer prijsplafond

9 november 2022
Vandaag vindt er een hoorzitting plaats in de Tweede Kamer over het door minister Jetten voorgestelde prijsplafond. De CEO’s van Essent, Greenchoice en Eneco nemen hieraan deel. Aansluitend zal er een commissiedebat in de Tweede Kamer zijn over het prijsplafond.
Lees verder

Blijf inzetten op uitrol congestiemanagement en invoeren verzwaren-tenzij tenders

9 november 2022
Energie-Nederland vindt dat vol moet worden ingezet op de uitrol van congestiemanagement. Daarnaast kunnen netbeheerders “verzwaren-tenzij tenders” opzetten waarbij de netbeheerder flexibele capaciteit kan inkopen. Ook cruciaal is dat ACM kijkt naar een herziening van de transporttariefstructuur. Met name het
Lees verder

Energie-Nederland verwelkomt hulp aan klanten via prijsplafond

7 november 2022
Minister Jetten heeft vandaag de Tweede Kamer geïnformeerd over onder andere het tijdelijke prijsplafond. Energie-Nederland is tevreden dat het kabinet (in de brief EZK-prijsplafond) de keuze heeft gemaakt voor een prijsplafond als compensatiemaatregel voor de hoge energierekening van huishoudens en
Lees verder

Dag van het Klimaatakkoord & aanbieding routekaart waterstof

3 november 2022
Vandaag tijdens de Dag van het Klimaatakkoord is de Routekaart Waterstof aan minister Jetten overhandigd. De Routekaart Waterstof is een initiatief van het Nationaal Waterstof Programma (NWP). In deze Routekaart roepen de deelnemers, een samenwerking tussen de overheid en een
Lees verder

KEV 2022; Een klein stapje de goede kant op, maar snel aanvullend beleid nodig om klimaatdoelen te behalen

3 november 2022
Op 1 november is de Klimaat-en Energieverkenning 2022 gepubliceerd. De conclusie is dat we maar met kleine stappen de goede kant op gaan; er is dan ook snel extra kabinetsbeleid nodig om de reductiedoelen te behalen. De broeikasgasuitstoot in Nederland
Lees verder

Energie-Nederland betreurt de uitspraak over Porthos

2 november 2022
Energie-Nederland betreurt de uitspraak over Porthos, hierdoor gaat kostbare tijd verloren en wordt de energietransitie vertraagd. Projecten om CO2 te besparen, denk aan de bouw van windmolenparken, moeten snel doorgang kunnen vinden om de ambitieuze doelstellingen van 55% CO2 reductie
Lees verder

Energie-Nederland ondertekent intentieverklaring “Samen schuldregelingen redden” 

31 oktober 2022
Door de hogere energieprijzen hebben meer huishoudens moeite om hun energierekening te betalen. Bij deze groeiende groep zijn op dit moment niet altijd middelen of regelingen beschikbaar om te voorkomen dat nieuwe achterstanden ontstaan. Energie-Nederland ziet het als haar verantwoordelijkheid
Lees verder

Energie-Nederland is positief dat klanten minder snel kunnen worden afgesloten deze winter

25 oktober 2022
Vandaag heeft minister Jetten van Klimaat en Energie een tijdelijke aanscherping van de Regeling afsluitbeleid voor kleinverbruikers van elektriciteit, gas en warmte bekendgemaakt. Hierdoor kunnen huishoudens en andere kleinverbruikers minder snel afgesloten worden, als zij hun energierekening niet meer kunnen
Lees verder

Verplicht publiek eigendom warmtenetten vertraagt warmtetransitie

20 oktober 2022
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat wil de warmte-infrastructuur verplicht in publiek eigendom brengen in de Wet collectieve warmtevoorziening (Wcw). Naar verwachting wordt hierover morgen in de ministerraad besloten. Energie-Nederland vindt dit schadelijk, want het leidt tot vertraging van
Lees verder

Reactie op voorstel Europese Commissie om in te grijpen in de gasmarkt

20 oktober 2022
De Europese Commissie heeft op 18 oktober een reeks maatregelen aangekondigd, waarmee zij de hoge gasprijzen wil aanpakken en leveringszekerheid wil waarborgen. Het voorstel bestaat onder andere uit het plan dat de EU-lidstaten gezamenlijk gas inkopen via een nieuw Europees
Lees verder

Energie-Nederland verwelkomt definitief prijsplafond

4 oktober 2022
Vandaag heeft het kabinet bekendgemaakt hoe het prijsplafond voor een basisverbruik per 1 januari 2023 ingevuld gaat worden. Energie-Nederland is blij met dit besluit; het is hard nodig om huishoudens en andere kleinverbruikers te beschermen tegen de hoge energieprijzen. “We
Lees verder

Europese Commissie besluit in te grijpen in de elektriciteitsmarkt  

30 september 2022
Vandaag is door de Europese Energieraad besloten om een plafond te zetten op de marktinkomsten, die behaald worden door energiebedrijven die energie opwekken tegen lage variabele kosten. Dit wordt een plafond op “inframarginale inkomsten” genoemd. Dat betekent dat inkomsten die
Lees verder